Bir önceki yazımda kısaca kimler neden göçüyor sorusuna kendimce bir cevap vermeye çalışmıştım. Bugün konuyu bir adım ileri taşıyalım ve ilk adımı atalım yani vize. Vize konusunda size en güncel durumu sunacak değilim, bunu yapan bir sürü vize sitesi var zaten, ben daha çok konunun genel hatlarına bildiğim ve gördüklerim ışığında kısaca bir dokunacağım, çok fazla uzun bir yazı olmaz ise belki bir iki başka kelam da eklerim ardına.
Avrupa Birliği içerisinde yer alan ülkeler arasında serbest dolaşıma imkan veren Schengen vizesi ile bu alana dahil olmayan ülkelerin verdikleri turistik vizeler farklı biliyorsunuz, doğal olarak verilen oturum izinleri ve ülkelerin şartları da farklı olabiliyor, ben yine Avusturya özeline göre anlatacağım ama çevremden edindiğim bir iki izlenim de olacak. Son dönemlerde AB ülkeleri aile birleşimi vizesi vermek için gidilecek ülkenin dilini belli bir seviyede bilme şartını koydular, ilk bildiğim örnek Hollanda idi tabii 4-5 sene önceki durumdan bahsediyorum ama aile birleşimi için dahi olsa oturum vizesini almak için genel şartlar dışında günlük konuşmaları yapabilecek kadar Flemenkçe bilgisi ve ülkenin tarihi ile ilgili küçük bazı bilgilerin bilinmesini zorunlu tutuyorlardı, hatta bunun için bir de kitapçık basılmıştı ve bu kitaba çalışarak sınava giriliyor ve oturum vizesinin verilmesine bu sınav sonrasında karar veriliyordu, en azından benim bir dostumun yaşadığı böyle idi, çok zor bilgiler değil ama dil konusu biraz sıkıntılı tabii. Ardından Almanya malum en çok göç alanlardan birisi olarak dil şartını yerleştirdi ve son olarakta Avusturya hem oturum vizesine başvurmadan önce A2 seviyesinde Almanca bilgisi hemde evlenip gelecekler için 21 yaş şartı koymuştu, -miş li geçmiş zamanda bahsediyorum çünkü her iki kararda bir kaç mahkeme sonrasında geri alındı, Türkiye ile geçmişte imzalanmış anlaşmalar gereği dil şartı konulamayacağı ayrıca evlilik ile ilgili 21 yaş kararının insan haklarına aykırı olması gibi gerekçeler vardı sanırım ama gün itibari bu iki kararın işlerliği yok diye biliyorum, yanlız şöyle bir durum var bu mahkeme kararlarının yaptırımı nedir bilmiyorum. Yani buradaki Türk gazeteleri “işte kazandık” “ahanda hak böyle alınır” gibi tavırlar ile yazıp verdikleri, Avusturya basını da tamamen kayıtsız kaldığı için gerçek bilgiye sahip olmak biraz zor, ikincisi de böyle kararların uygulaması zaman alabiliyor, bunun için özellikle göçten sonraki süreç için çokça önereceğim bir şeyi baştan yapın, kanunları bilin, kararları bilin, giderken hazır olun. Bizim millet “aman işim görülsünde deveye boynunu sormayalım”, “ayıya dayı diyelim” zihniyetini çok sevdiği için konsolosluk kapılarında rezil olmayı hatta ve hatta konsolosluk çalışanlarının garip muamelelerine ve bazende hakaretamiz sözlerine boyun eğmeyi mazur görüyor. Aman işimiz görülsün! işimiz görülsün de kardeşim biz doğru yapalım öyle görülsün, biz tüm evrakımızı tam götürelim, karşımıza çıkan şeylere doğru cevaplar verelim onlar da hadi işini yapmasınlar.
Bu hadiseleri burada ki göç dairesi görevlilerine anlattığımız zaman da bizim öyle bir talimatımız yok diyorlar. Size basit bir örnek vereyim; eşiniz Avusturya vatandaşı ve Türkiye’ de evleneceksiniz, almanız gereken en mühim kağıt Avusturya vatandaşı kişinin bekar olduğunu ve evlenebileceğini belgeleyen evrak, bunun için iki yol var birincisi siz Türkiye’ den kendiniz için ilgili kağıdı alıp, bir iki belge ile birlikte Almanca ya çevirttirerek posta ile gönderebilirsiniz ve eşiniz kendi ülkesindeki evlendirme dairesinden belgesini alır, ya da Türkiye’ye geldiği zaman konsolosluğa giderek bu müracatı yapar, yine aynı kağıtları verirsiniz, muhtemelen daha uzun bekleyerek ve gereksiz bir takım ödemeler yaparak aynı evrakı alırsınız. Peki eşiniz ülkesinden kağıdı aldı geldi ne oluyor? Gidip konsolosluğa ben artık burada yaşayacağım diye bildirmesi lazım, gidince ne oluyor? Sen evlenme iznini aldın mı, kağıdı nerden aldın, buradan başvurman lazım gibi dayanaksız ifadeler ile karşılaşıyor. Ne yapıcaksınız? Hiçbir şey, kağıdı aldıysanız almışsınızdır, Türkçe’ye yeminli tercüman aracılığı ile tercüme ettireceksiniz ve doğruca evlendirme dairesine müracatınızı yapacaksınız. Yöntem farklı olsa da amaç ve sonuç aynı, en azından biz bu şekilde yapmıştık ve bir sorunda yaşamadık ama Alman konsolosluğunun da bu tip sorun yaptığını yine çevremden duydum. Dediğim gibi evraklarınız tam ve doğru olsun, gerisinden korkmayın.
Bir diğer konu ülkemizin coğrafi büyüklüğü nedeni ile vize başvurularını yapacak kişilerin yaşadıkları zorluklar, bunun için kimsenin yapabileceği bir şey yok, genelde tüm ülkelerin sadece Ankara, İstanbul ve İzmir konsoloslukları var, bazı ülkelerin bazı kentlerde fahri konsoloslukları var bunu da araştırıp öğrenirsiniz, mesela Hollanda bu konuda biraz önde diye biliyorum, bir kaç yerde bu konuda hizmet veriyor. Yine benim yaşamadığım ama İstanbul’da aile birleşimi başvurusu yapanların yaşadığını bildiğim bir hadise, sağlık raporu. Konsolosluk kapısında sohbet ettiğim insanların ortak şikayetlerinden birisi idi, bir sağlık raporu isteniyormuş ve bunu hızlıca yaptırmanın da maliyetli olduğundan şikayet ediyorlardı, ben böyle bir sorun yaşamadım ama başvuru yöntemim farklı idi 🙂 dolayısı ile örnek olamayacağım ama bu konuda hazır olun derim. Aynı şekilde öğrenci olarak gidecek kişilerden de uzun süreli bir sağlık sigortası yaptırmaları isteniyor, tabii ki maliyetli ama bu bir mecburiyet. Ben daha önce iki kez 1 yıl süreli turist vizesi aldığımda bunun için 1 yıllık seyahat sağlık sigortalarımı yaptırmak zorunda kalmıştım.
Kısaca toparlayayım Avusturya için Almanca öğrenerek gitme şartı konusunu araştırın, mahkeme bunun için iptal kararı verdi ama uygulamaya hemen geçti mi, araştırın öğrenin ona göre adım atın, değil Almanca kursu pek çok ilimizde Almanca tercümanı bulmak bile mümkün değil. İstenilen evrakları iyi anlayın, doğru evrakları alın, gereksiz şeylere para harcamayın. Çevirileri muhakkak yeminli tercümanlara yaptırılmalı bunu unutmayın. Hepsinden önemli bir konu, Avusturya çift vatandaşlık hakkı vermiyor, yani Avusturya vatandaşlığı almış bir kişinin daha öncesinde kendi ülkesinin tabiyetinden ayrılması gerekiyor. Burada sorun ne? Pek çok kişi geçmişte, olmayan kontroller ve rahatlık nedeni ile vatandaşlık çıkış belgesi almadan Avusturya vatandaşlığı almıştı, artık mümkün değil ama Türkiye vatandaşlık kanununda bir madde var ve bu maddeye dayanarak Türkiye’ de mesela lazım oldu ve gidip nüfus cüzdanı çıkarttınız, işte burada büyük ihtimal ile memur işgüzarlığı ile bu kimlik veriliyor, normalde verilmemesi gerekir, sonrasında ise kanunda yer alan maddeye dayanarak Türk vatandaşlığınız geri canlandırılıyor ve bundan sizin haberiniz bile olmuyor. İşte sorunda burada başlıyor. Bir kaç senedir Avusturya’nın Türkiye konsoloslukları özellikle pasaport kaybetme/yenileme gibi konularda işi düşen Avusturya vatandaşı Türklerden herhangi bir nüfus müdürlüğünden alınmış vukuatlı nüfus kaydı istiyorlar, mesela sizde bu canlandırma hadisesinden bir haber olarak gidiyorsunuz ve çıkartıyorsunuz, tabii yine toplumsal alışkanlıklar gereği devlet evrağını okumaya gerek görmüyorsunuz. Halbuki o kağıtta sizin Türk vatandaşlığından çıkıp çıkmadığınız, çıktıysanız ne zaman, geri girdiyseniz ne zaman olduğu yazıyor, şimdi buyrun çevirin kazı. Ama yapacak bir şey yok, bu kağıdı götürmeden konsolosluk işinizi yapmıyor, kağıdı verince de siz hala Türk vatandaşısınız güle güle diyor ve anında Avusturya vatandaşlığından çıkartılma işleminiz başlıyor. Bu yüzden erkek kadın fark etmez, Avusturya vatandaşı iseniz ve Türkiye’ de evlenecek iseniz, önceden Türk konsolosluğuna gidip bu konuyu soruşturun, gerekiyor ise yeniden çıkış başvurusu yapın, ola ki böyle bir evrak istenirse bir sürü sorun ile karşılaşmanız mümkün, yine aynı uyarıyı yapıyorum, siz işinizi sağlam yapın, doğru yapın, ondan sonra onlar düşünsün.
Vize konusu aslında çok deşilecek bir konu 🙂 mesela daha önce yurtdışına çıkmış iseniz ve pasaportunuzda halen geçerli bir Schengen vizesi var ise onun süresi bitmeden başka bir Schengen vizesi alamıyorsunuz, fakat bu oturum vizesi alındığı zaman geçerliliğini kaybediyor ama bu konuda da kıllık ile karşılabilirsiniz, bu konudaki uygulama ve kanunları da araştırın derim eğer böyle bir durumunuz var ise. Benim turist vizem ile oturum aldığım ülke aynı olduğu için böyle bir sorun yaşamadım, vizenin bitiş tarihine çooook uzun zaman ve kalış süresi bitimine de bir kaç hafta kala oturum vizesi verilmişti.
Burada aile birleşimi için ikinci bir başvuru yöntemi ortaya çıkıyor bunu da anlatmak lazım. Tabii bu sadece eşiniz AB vatandaşı ise ve bir kaç senedir evli iseniz olabilir çünkü diğer türlü uzun tarihli vize almanız biraz sıkıntılı, ha alırsanız amenna. Burada AB vatandaşı eş AB’ de ikamet ediyor olmalı öncelikle, zaten daha önce turist olarak gitmiş olduğunuzu da varsayarak uzun süreli vize başvurusu yapmalısınız. Tabii bunun için sizden bazı ekonomik şartları yerine getirmenizi isteyebilirler, öncelikli şart daha önce gitmiş olmanız, gidip sorunsuzca geri gelmiş olmanız (vize süresi geçirmeden ya da adli bir olaya karışmadan) sonra çalışıyor olmanız ya da işte turist vizesi için istenen binbir türlü gereksiz evrak istenecektir. Bunları verip 1 yıl süreli –ama dikkat 90 gün kalış süreli– vize başvurusu yapabilirsiniz. Kalış süresi neden önemli, normalde pek çok sınır polisi bir kaç gün geçirilmiş olmasına dikkat etmiyor, çünkü gidiyorsunuz 🙂 süreyi doldurup tekrar giriş yapmak isterseniz orada maraza çıkar bilginiz olsun. Bu durumda aile birleşimi başvurusu yapacağınız ülkeye giriş yaptıktan sonra 90 gün içinde aile birleşimi oturum vizesini almalısınız, aksi takdirde 90 günün dolumunda ülkenize geri dönmek zorunda kalabilirsiniz. Eskiden vize başvurularında verilen bir kağıt var, bu kağıt ile vize başvurusu sonuçlanana kadar kalınabiliyormuş ama yeni dönemde bunun mümkün olmadığı yönünde söylentiler var, söylenti diyorum çünkü herkes başka bir ağızdan konuşuyor buralarda, bu sosyal konuya ileride değineceğim, siz araştırın, bilgilenin işinizi öyle yapın. Benim bildiğim kadarı ile oturum aldıktan sonra, tekrar başvurularında verilen kağıt geçerli, yani vize süreniz dolsa da sonuçlanana kadar o kağıdı üzerinizde taşıyarak kalabiliyorsunuz. Konuya dönüyorum 🙂 Aile birleşimi başvurunuzun hızlı sonuçlanması için en önemli şartlar oradaki eşin kaç kişilik bir nüfusa sahipseniz onun için belirlenmiş sınırda gelir elde etmesi ve yeterli büyüklükte bir evde oturuyor olması gerekiyor. Bunlar var ise gerisinden korkmayın, eşiniz en az 3 aydır aynı işyerinde çalışıyor ise bordro ve sigorta dökümü bu konuda yeterli, tabii diğer pek çok evrakı istiyorlar ama en önemlisi bu. Bu yüzden bu azami şartlar sağlanmadan gidip vizenizdeki günleri heba etmeyin, sonra gittiğinizin ertesinde hemen başvurunuzu yapın. Eğer şanslı iseniz 3 hafta gibi kısa bir sürede başvurunuz sonuçlanabilir, bazı kişilerden uzun sürdüğünü, olumsuz sonuçlandığını duyuyorum ama kusura bakmayında bahsettiğim şartları yerine getirmedi iseniz mümkün değil, bunu göze alın. Kadın ya da erkek, oradaki eşiniz çalışıyor olacak, bitti. Kendi eviniz olması şart değil ama ebeveyn yanında kalınacak ise evdeki kafa başına yeterli metrekare ve odası olan bir ev olacak, bitti. Oradaki eş eğer yanlız oturacak iseniz size ve varsa çocuğunuza bakacak kadar gelir elde edecek, bitti. Bunları sağlayın, gerisi boş, eğer eşiniz vatandaş ise başkaca bir sıkıntı yaşamadan kısa sürede vizenizi alabilirsiniz, eşiniz vatandaş değil ise süreç uzun ve sıkıntılı olabiliyor, nedenini bilmiyorum ama çevremden duyduğum hep bu yönde. Şimdilik burada kesiyorum, çünkü aile birleşimi ile ilgili bir iki detayı açmak lazım iyice uzatıp sıkmayayım, iyi geceler.
Konu ile ilgili diğer yazılar
Evropa’ya Göçeceklere Notlar 1
Evropa’ya Göçeceklere Notlar 3